– AYM Başkanı Aslan, “2022 yılındaki 95 bin başvurunun yüzde 80’ni vekiller tarafından yapıldı”
YOZGAT – Türkiye’da 2010 Kanunuesasi değişikliğiyle sisteme giren ve 2012’üstelik uygulanmaya başlanan ferdî başvurularda vekille yapılan oranın değme güzeşte çevrim arttığını tamlayan Esas Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, 2022 yılında yapılan 95 bin başvurunun yüzdelik 80’nin vekiller eliyle yapıldığını söyledi.
Temel Mahkemesi Başkanı Zühtü Aslan, Doğruluk Bakanlığı Yozgat Personel Terbiye Merkezi’nde planlı “Bireysel Başvurularda İnceleme Usulleri” mevzulu panele katıldı.
“Bireysel başvurunun başarısında avukatların çokça heybetli tıpkısı rolü var”
Kanunuesasi Mahkemesine vekille yapılan ferdî müracaat sayılarında değme geçen ahit artım olduğunu belirten Kanunuesasi Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, “Hepiniz çokça bereketli biliyorsunuz ki ferdî başvuru avukatla olmak zorunda olan tıpkısı başvuru değildir. Avukat olmadan da şahıslar özgürlüklerinin, bireysel başvurudaki haklarının zar edildiğini düşündüklerinde söz gelimi mahkemesine başvuru yapabiliyorlar. Ama vekille müracaat oranı giderek artıyor. 2012 yılında bireysel başvurunun uygulamaya geçtiği önce yılda bu şevket yüzde 43 idi. Sabık sene yüzde 75 olarak gerçekleşti. Bu yıl Temel Mahkemesi’ne 95 bin bireysel müracaat yapıldı. Başvuruların yüzdelik 80’i vekille yapıldı. Bu veriler vekille yapılan müracaat sayısının bize arttığını gösteriyor. Amma tıpkı madde elan gösteriyor. Ferdî başvurunun başarısında avukatların haddinden fazla makro bir rolü olduğunu bize gösteriyor. Bireysel müracaat formunun doldurulmasından ferdî başvurunun izlem edilmesine büyüklüğünde yekpare süreçte avukatlarımızın haddinden fazla elan itinalı davranması gerekiyor.” dedi.
“30 aktarılma içerisinde müracaat yapmanız gerekiyor”
Ferdî başvuruda kâh eksikliklerin olduğunu birlikte hatırlatan Aslan, “Süre üstüne kâh eksiklikler var. Biliyorsunuz bireysel başvuru 30 dolaşma içerisinde yani ihlalin öğrenildiğinden başvuruları tüketildikten sonraları ihlale dayalı, ihlal olduğunu düşündüğümüz karara dayalı, sonuncu karara dair öğrenmeden sonra 30 dönüş içerisinde başvuru yapmanız gerekiyor. Tebliğden itibaren değil. Bu bile avukat arkadaşlarım az buçuk print alıştığı benzeri bahis. Bu hususta birlikte dikkatli olunduğu takdirde ferdî başvuruda muvaffakiyet sağlanabilir. Akıbet adına şurası ikna etmek istiyorum. Ferdî başvuru hepiniz mebzul biliyorsunuz. İkinci nitelikte benzeri başvuru yolu. Yani Temel Mahkemesine direkt başvuru yapılması bahis konusu değil. Yalınç kanun yolları tüketilecek. Müracaat yolları tüketildikten bilahare Esas Mahkemesi o süreçte yönetimsel makamların veya egemenlik mercilerinin değerlendirmelerini, gerekçelerini değerlendirecek, çözümleme edecek ve tıpkısı ihlal varsa yönetimsel tespit edecek. Sıklıkla gördüğümüz eksiklerden birisi bu. Evre mahkemelerinin önünde tek gelecek sürülmeyen benzeri sav, aracısız ferdî başvuru marifetiyle Esas Mahkemesi’nin önüne geliyor. Bu başvuruları bile biz başvurma yolları tüketilmediği gerekçesiyle kabul edilemez buluyoruz. Zira Temel Mahkemesi bire bir şikayeti ilk defa değerlendirecek merci değil. Ferdî müracaat. İkincilik ilkesi gereği anne ihlal iddialarının kademe mahkemelerinin önünde dile getirilmesi ve yeryüzü önemlisi ihlallerin paye mahkemeleri eliyle giderilmesi gerekiyor. Bunun yapılamadığı durumlarda ancak nihai yerine Temel Mahkemesi devreye giriyor.” şeklinde konuştu.
“Esas doğruluk ve özgürlüklerin korunmasının yer etkin araçlarından biri”
Içtimai ve panel bakımdan gelişmişliğin sunma asıl ölçütlerinden birinin eş olduğumuz esas doğruluk ve özgürlüklerin korunması olduğunu birlikte belirten Arslan, “Tevrat ve özgürlüklerin hareketli bire bir şekilde korunmadığı, halkların dizgesel ayrımsız şekilde ihlal edildiği tıpkı yerde evolüsyon sağlanmaz. O yüzden medeniyetin da esas kriterlerinden biri budur. Haklarınızı ve korunmasını temin etmek hepimizin görevidir. Bu bağlamda 10 sene ilk hukuk sistemimize giren bireysel müracaat, anne hak ve özgürlüklerin korunmasının en çalışkan araçlarından biri haline gelmiştir. Toplumun temas kesiminden yapılan ferdî başvurular, Esas Mahkemesinin hak eksenli aynı şekilde verdiği kararlar insanımızın mutluluğunu sağlamaya yönelik yerine çokça ağır katkılar yapmıştır. ve yapmaya bitmeme etmektedir.” ifadelerine değindi.
Programa Esas Mahkemesi üyeleri, Ilbay Aydınlık Polat, Belediye Başkanı Çap Köse, Yozgat Cumhuriyet Başsavcısı Recep Sevgili, Yozgat Barosu Başkanı Muhsin Ayanoğlu ve haddinden fazla sayıda adli müteharrik katıldı.
