Aydın’ın Çine ilçesinde müesses biyokütle enerji tesisinde tarlalarda hasat sonrası kalan ve sınai orman sahalarından çıkan artıkların yakılmasıyla 75 bin hanenin saatlik tüketimine denk mevrut elektrik enerjisi elde ediliyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı Zirai Tetkikat ve Politikalar Umumi Müdürlüğü (TAGEM) ve Mürekkep Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı (UNIDO) hareket birliğiyle ölçülü “Türkiye Ekonomisinin Yeşil Tahaccüm Amacında Kalkınmasını Çoğaltmak Için Sürdürülebilir Biyokütle Kullanımı Projesi” kapsamında sabık sene Çine Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) özel tıpkısı firma yoluyla 73 bin metrekarelik düz biyokütle erke tesisi kuruldu.

Hasat sonrası tarlada kalan cehre, akdarı çubukları ve sınai orman sahalarından elde edilen ağaç kökleri kadar artıklar kullanılarak hayatiyet üretilen tesiste, 1 saatte yakılan 18,75 ton artıktan elde edilen 13,6 megavat zindelik temel şebekeye veriliyor. Bu rakam, tahminî 75 bin hanenin averaj saatlik cıvıltı tüketimine denk geliyor.

Tesiste makbul sular dönüştürülerek esasen kullanılırken, yakma işlemleri sırasında ortaya çıkan akarsu buharının OSB’deki özge üretim tesislerinin kullanımına sunulması üzere buhar kanalizasyon hattı kurulma çalışmaları ve yakılan artıklardan ortaya sâdır küllerin değerlendirilmesi için de laboratuvar çalışmaları sürdürülüyor.

“Biyokütle, ülkemizin enerji, cümbüş üretimi açığına ayrımsız katkı”

AA muhabirine çalışmaları konusunda bilgi veren Biotrend Erke Biyokütle Santralleri Envestisman ve İşletme Direktörü Galibiyet Çelik, 11 ilde 18 yenilenebilir enerji tesisleri bulunduğunu belirterek gazlaştırma ve biyokütle artıklarının yakılması başlamak üzere 2 değişik alanda zindelik ve enerji ürettiklerini söyledi.

Fosil mahrukat kullanarak canlılık üretiminin kaynaklarının vabeste olduğunu rapor eden Çelik, “Bu nedenle yenilenebilir erke, imdi dediğimiz etkisiz durumdaki ürünlerin ekonomiye hoşgörüsüz kazandırılması ve yer kirliliğinin önlenmesi açısından biyokütle tesisi bizi çok heyecanlandırdı. Bunun finansal anlamdaki getirisi ve bu işi yaptığınız ahit alacağınız tabiat ve çalkantı bizi biyokütle yatırımlarına itti.” dedi.

TAGEM’in özellikle tarım artıklarının enerjiye dönüştürülmesi sürecinde buhar kullanan tesislere, fosil mahrukat kullanımı yerine tarımsal artıkların kullanılarak enerji elde edilmesi noktasında yardım ve destek programları açıkladığına değinen Galebe Polat, şöyle bitmeme etti:

“Ortaklık kendisine bunları strateji ettik. Bu zirai artıklar hasat sonrasında tarlada kalıyor, firez yakımı şeklinde da çevreye, doğaya, toprağa uymazlık veriyor. Bunların ekonomiye kazandırılması şeklindeki projelere bu hibelerin veriliyor olması ve bizim da mekân duyarlılığımız doğrultusunda ortak say fikri oluştu. TAGEM’üstelik faaliyetimiz Aydın’daki tesisimizde devam etmekte. Ayrıksı projelere üstelik biz ortaklık namına bindi olmaktayız. Kendileriyle bu arada projeler üreterek bu tarımsal artıkların enerjiye dönüşümüyle ilişkin çalışmalarımız devam ediyor.”

“Atılmış demeye kıyamıyoruz çünkü bizim için bu ayrımsız derece”

Biyokütlenin enerji yolculuğu hakkında bilgelik veren Polat, “Bu zirai artıklar hasat sonrasında topraktan aklık ayrımsız şekilde toplanarak balyalanıyor. Sonrasında bu balyalar istif sahasına getirilerek, yakma teknolojilerine akla yatkın şekilde hazırlanıyor, genişlik bereketli şekilde yakılıyor. Bire Bir ahir adımda da buhar türbininde buhar enerjisi mekanik enerjiye, canlılık enerjisine dönüştürülüyor. Ürettiğimiz elektriği daha sonra şebekeye vererek bilcümle tüketicilerin hizmetine sunuyoruz.” diye konuştu.

Geçtiğimiz yıllarda dış kaynaklı gaz kesintileri zımnında enerji tedarikinde gravite yaşanırken öz tesislerinin bulunduğu Çine OSB’ye canlılık sağladıklarını ve bu sayede üretimde yetersizlik yaşanmadığını bildiren Çelik, şunları söyledi:

“Bu, mevki olarak dahi diri hissetmemizi sağlıyor, gaz ya dahi tıpkı petrol ürününe merbut olmadan biyokütle santralini devreye alabiliyor, işletebiliyor, elektriğinizi üretebiliyorsunuz. Bu zümre yatırımların önünün açılması yahut teşviklerle devam etmesi önem yeryüzü ediyor.”

Suyu arıtarak gene kullanıyorlar

Biyokütleden ruh üretimi sırasında ortaya çıkan su buharının kullanımı konusunda de çalışmalar yürüttüklerine dikkati calip Polat, “Buradaki işletmeciler arttırma bire bir yatırıma gerekseme duymadan, kendi tesisine ayrımsız kazan almadan, personel ihtiyacı duymadan, lacerem şebekeden suyu kullanıyorsa, buradaki bir buhar şebekesi sayesinde yenilenebilir enerjiden üretilen aynı buhara eş olacak. Biz olmasaydık bunu fosil yakıtların yakılmasıyla örtmek zorunda kalacaklardı. Bu dahi hem yer kirliliği, hem kök kullanımı demek.” ifadelerini kullandı.

Kullandıkları biyokütle ürünlerinin örgensel ve inorganik bileşenler içerdiğini tamlayan Polat, tarımsal orman artıklarının küllerinin ağır sıklet oranda basılmış yerine kıymetlendirme potansiyeli barındırdığını, pilot küllerin beton santrallerinde katkı maddesi yerine değerlendirilebilecek nitelikte bileşenlere sahip olduğunu dile getirdi.

Bu alanda değişik çalışmalar yürüttüklerinin altını çizen Çelik, “(Basılmış kendisine elde etmek mı, beton santrallerinde değerlendirmek mi henüz artağan olacak?) Bu yöndeki çalışmalarımız devam ediyor.” dedi.

Çelik, sözlerini şöyle tamamladı:

“Akarsu kaynaklarımız mecbur. Tesisimizde mergup eksiksiz suları toplayıp arıtarak anlayışsız kullanıyoruz. Ağız Ağıza etkisiz tıpkı angarya içre kâr sağlamaya çalışıyoruz. Bu bile bizi hem mutlu ediyor, hem üstelik heyecanlandırıyor. Ülkemizdeki mevcut biyokütle santrallerindeki dostlarımızla, onların yöneticileriyle sonsuz ilişki halinde olmakla beraber, ‘Ülkemiz üzere daha fazla nasıl geliştiririz, lacerem bereketli oluruz?’ konularında üstelik iş birliğimiz var.”

Proje için

TAGEM ve UNIDO gelişim birliğiyle düzenlenen “Türkiye Ekonomisinin Yeşil Büyüme Amacında Kalkınmasını Çoğaltmak Için Sürdürülebilir Biyokütle Kullanımı Projesi” 2018 yılında hayata geçti.

İklim değişikliğiyle mücadele çerçevesinde şekillenen projede; besin, ağızotu olmayan ve tek şekilde değerlendirilmeyen zirai artıkların biyoenerji dönüşümünün sağlanarak ekonomiye kazandırılması ve elde edilen enerjinin tarımsal azık sanayisinde kullanılması hedefleniyor. Bu kapsamda enerji içerikleri kilogramda 3 bin 700 ile 4 bin 300 ısın ortada mütebeddil, çoğunlukla anız olarak yakılan zirai artıklar, projede kullanılacak anne hammaddeler yerine belirlendi.

Projeyle; zirai artıklarının hazırlık zinciri oluşturularak kazançlı değer kazanması, çağcıl biyoenerji projelerinin desteklenmesi, biyoenerji tesislerinin sayılarının artması amacıyla yasal düzenlemelerin oluşturulması, biyoenerji konusunda deli dolu fiyaka oynayacak paydaşların bilgilendirilmesi, pazarın etkinleştirilmesi ve projenin amacına uygun biçimde yürümesinin sağlanması üzere takibi ve değerlendirilmesiyle cinsiyet eşitliğini civar planda markajcı eklenmiş istihdam fırsatlarının sağlanması hedefleniyor.

Proje kapsamında bugüne kadar ayrımlı illerdeki 11 pilot enerji ve tedbir firmasına destek sağlanarak 2,4 milyon dolarlık atıfet verildi.