‘Hububat Koridoru Anlaşması’nda nazik sıra ’19 Teşrinisani’

Tahıl koridorunda geçmiş ittifak 19 Teşrinisani’birlikte bitecek

IAOM Avrasya Başkanı Ulusoy: “Umarız 19 Teşrinisani’da diplomatik ilişkiler hububat koridorunun devamı için mukteza şartları oluşturur”

Türkiye, hububat koridoruyla birlikte dünyanın tahıl üssü konumuna geldi”

“Türkiye, ayakyolu olmasa bile alternatifleri olan tıpkı büyüklük”

“Türkiye tahılda geçtiğimiz sezona bakarak haddinden fazla daha dallı güllü stoklara ehil”

SAMSUN – Arsıulusal Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği Avrasya Kesim Başkanı Dr. Ermiş Günhan Ulusoy, ‘Hububat Koridoru Anlaşması’nın ’19 Kasım’dahi biteceğine özen çekerek, “Umarız 19 Son Teşrin’de diplomatik ilgiler tahıl koridorunun devamı üzere gerekli şartları oluşturur” dedi.

Rusya’nın çekildiğini açıkladığı hububat fasıla anlaşmasına, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın devreye girmesiyle devam kararı alınmıştı.

Ulusoy, 24 Şubat 2020’birlikte Rusya- Ukrayna savaşı başladığından itibaren enerji üzere tahıl sektörünün birlikte sunma çokça etkilenen düz olduğunu hatırlatarak, 19 Teşrinisani’bile önceki anlaşmanın biteceğine dikkat çekti. 1 Ağustos tarihinde tahıl koridorundan sevkiyatlar başlayana büyüklüğünde 5 ay boyunca Ukrayna’dan on paralık sevkiyat gerçekleştirilemediğini belirten Ulusoy, “Bu dönemde kamu dünyada hububat fiyatlarının yüzde 60’a kadar yükseldiğini gördük. 22 Temmuz tarihinde gerçekleştirilen tahıl koridoru antlaşması ile 1 Ağustos’ta başlayan sevkiyatlarla piyasa gerçek tıpkısı deşarj yaşadı. 29 Ilk Teşrin tarihine büyüklüğünde 408 pare gemiyle 9 milyon 350 bin tonluk tahıl koridorundan sevkiyat gerçekleşmişti. Bu gerçekleşen sevkiyat içerisinde bildirme fazla dış satım yapılan 3 ülkeye baktığımızda yüzdelik 19’unun İspanya, yüzdelik 13’ünün Türkiye, yüzdelik 9’unun bile İtalya olduğunu görüyoruz. Eser desenine baktığımızda 4 milyon tonluk mısır sevkiyatı, 2 buçuk tonluk buğday sevkiyatı ardında de semiz tohumlar, arpa, yem hammaddeleri kabil ürünler geliyor. Ukrayna’nın hububat koridorunun çıkışlarında bu üzere mahsulat geliyor. Rusya’nın tahıl koridorunu durdurmasıyla piyasalar dakikasında buna aynı karşılık verdi. Cumhurbaşkanımızın konuya hemen karışan olmasıyla bu sorunun çözülmesi piyasalarda tekrardan benzeri rahatlamaya sebebiyet verdi” diye niteleyerek konuştu.

Ancak şuan antlaşmanın kesim süresinin yeniden ayrımsız darboğaz adına durduğunu vurgulayan Ulusoy, “19 Teşrinisani’dahi önceki ant bitecek. Rusya’nın üstelik açıklamaları var. ’19 Son Teşrin tarihine gelindiğinde şartlara bakacağız’ diye niteleyerek açıklamaları var. Nedeniyle şuan koridorun açılmış olmasıyla sektördeki herkesin benzeri memnuniyeti hezel konusudur. Umarız 19 Teşrinisani’birlikte diplomatik ilgiler hububat koridorunun devamı için muktezi şartları oluşturur” şeklinde konuştu.

Dünyanın en majör gündemi ‘dinginlik’

Resesyonun şu anda dünyanın genişlik koskocaman gündemi olduğunu kaydeden Ulusoy, şöyle bitmeme etti: “Enflasyonu tefevvuk etmek için artırılan faizler şu anda ekonomileri soğutuyor. Bizim hububat sektörümüz arz tarafında yaşanan bu şoklardan periferi Rusya-Ukrayna ve kuraklık dolayısıyla bizim fiyatlarımız değişik ürünlere oranlara pandemi sonrası kazandığı ivmeyi kaybetmedi. Bu koridorun kapandığı dönemde bu sunma üzere kebir tıpkı yepyeni demektir. Fiyatların yüzdelik 10’a kadar akım yaptığını oradan sonradan yine gevşediğini görüyoruz. Bu bile bize 1 yıl esbak durumdan dinginlik şartları dolayısıyla az buçuk henüz dokuz canlı fiyatlar görebileceğimizi gösteriyor. Acun üzerindeki bu mal miktarının bu resesyondan ufuk her an azalmasından dolayıdır.”

Türkiye’bile un sektörü

Türkiye’bile, un sektöründe şahsiyet büyüme hızının üzerinde tıpkı büyüme görüldüğünü tamlayan Ulusoy, “85 milyonluk nüfusumuz seçme sene 1.2, 1.3 artarken un pazarı de 1.6 ile 1.8 arasında büyüme gösteriyor. İhracat tarafına döndüğümüzde Türkiye ayrıntılı yıllarda dünyanın yeryüzü nazik un ihracatçısıdır. 2014 yılından beri bu birinciliği korumaktadır. Fakat 3 buçuk milyon tonluk şahika ihracatımızı 2018 yılında yapmışken 2021 yılını 3 milyon titrem ile kapattık. Şu anda 2022 yılının gidişi birlikte bu 3 milyon tonu alelacele hızlı hızlı yakalayacak şekildedir. Ilkgüz sonuna baktığımızda geçen seneye göre tutar yerine yüzdelik 5’lik bire bir düşüş var. Miktar namına baktığımızda yüzde 27’lik tıpkı ihracat görüyoruz. 2022 yıl sonunda 1 buçuk milyar doları un sektörü ihracatta yakalamayı hedefliyor” açıklamasında bulundu.

Ulusoy, şunları söyledi: “Türkiye dünyadaki şişman ithalatçılara baktığımızda Akdarı, Endonezya, Çin’in peşi sıra 4. sırada geliyor. 9 milyon tona andıran benzeri ithalatımız var. Tabii bu ithalata tığ hep birlikte ihracatla gelişigüzel bakıyoruz. Az Buçuk ilk anlattığımız un ihracatı kabil makarna, bisküvi, bulgur üzere birlik buğday mamulleri ihracatları ithalatla gerçekleştiriliyor. Zımnında bu ithalatın yaklaşık 6 milyon tonluk kısmı ihracata yöneliktir. 2 buçuk 3 milyon tonluk kısmı ise ancak içi tüketime yöneliktir. Bu üretimimizde şaibe olduğu senelerdedir. İçinde bulunduğumuz sene TÜİK’in ikinci bitkisel istihsal tahminine bakarak 19.8 milyon tonluk aynı üretimimiz saraka konusudur. Yer Mahsulleri Ofisi’nin mikro içinden satın aldığı 7 milyon tondan fazla tıpkısı hububat meze konusudur. Zımnında tahıl koridorunu gelişmelerini benzeri arada değerlendirdiğimiz dahi Türkiye geçtiğimiz sezona bakarak bu zaman çok elan hareketli stoklara sahip olduğunu söyleyebiliriz”.

Türkiye dünyanın hububat üssü

Ulusoy, Türkiye’nin hububat koridoruyla birlikte dünyanın tahıl üssü konumuna geldiğine birlikte ilgi çekti. Ulusoy, “Bu koridorun sunu nazik yönü dünyanın buğday arzına sağlamış olduğu yardım. Zira Ukrayna’dahi üretilmiş ürünler dünyaya ulaşamadığında dengeyi temin etmek benzer değil. Ara sebebiyle bu denge için çokça şanlı tıpkısı kadem atıldı. Türkiye, tekmil dünyaya bu gıdadaki krizi aşacak aynı fırsatı verdi. Hububat koridorundan yayın sevkiyatı gerçekleştirilen ülkeler ortada, 1.8 milyon tonla İspanya bir numara, Türkiye 1.3 milyon titrem ile ikinci sıradadır. Türkiye bu anlaşmanın hem garantörlüğünü yaptı hem birlikte mefret miktarda ürünü bu koridordan temin etti. Bağlı olduğu dönemde diğer alternatif tedbir ülkeleri ile görüşmeler oldu. Türkiye, ara olmasa dahi alternatifleri olan ayrımsız ülkedir. Bu yıl rekolte yağışlar yardımıyla güzeşte seneden daha iyi, koridorun sadık olduğu durumda da bizim bambaşka ülkelerden dış alım takviyesi ile dengeyi sağlama şansımız var. 19 Teşrinisani’dahi sona aziz anlaşmada, Türkiye Ukrayna’dahi yüklenecek ve yüklenmiş gemilerin kontrolünü eden Bile Taharri Merkezi’ne ev sahipliği yaptı. 19 Son Teşrin sonrasında, anlaşmanın devam yazar etmeyeceği, ederse hangi şartların ilave olacağı bilinmiyor. Amma yorumlar ortada, doğalgazda öngörülen kadar, Türkiye’nin ürünlerin indirildiği, depolandığı ve tekrar gönderildiği tıpkı transit dideban yerine kullanılması dahi var. 8.5 milyon tonluk lisanslı depo kapasitesi, limanlardaki ambarlama kapasitesi ile Türkiye’nin bunun yapabilecek ehliyetli bir altyapısı var. Türkiye, koridordan güvenli olunamadığı bire bir durumda böyle bire bir rolü bile üstlenebilir” ifadelerini kullandı.

“2029 yılında Türkiye’nin yeryüzü nazik zirai uran ve besin şirketi olmayı hedefliyoruz”

Türkiye’nin Borsada prosedür gören bir tane un üreticisi Ulusoy Un, Samsun Tevhit Besin Endüstri’dahi hayata geçirdiği 50. Sene Üretim Tesisi’yle alay malay buğday el işi kapasitesini 900 titrem/günden 3 bin 925 titrem/güne çıkardı. Bölüt yer olduğu Kasım 2014 yılından bu yana buğday işleme kapasitesini 4,5 bitirme zait Ulusoy Un’un hedefi, 2029 yılında Türkiye’nin sunma büyük tarımsal uran ve besin şirketi doğmak.

Ulusoy Un Yönetim Kurulu Başkanı Ulusoy, firması hakkında şu bilgileri verdi:

“1969 yılında Ulusoy Besin ile başlayan azık sektöründeki faaliyetlerimiz, 1989 yılında Ulusoy Un’un kurulmasıyla uran alanında dahi devam etti. Bugün Ulusoy Un’un Samsun’birlikte 2085 ton/dönüş, Çorlu’da 400 titrem/gün, Aydın’da 640 titrem/çevrim ve Ankara’üstelik 800 ton/dönme kalkmak 4 üretim tesisinde hep 3 bin 925 titrem/aktarılma buğday el işi kapasiteli üç fabrikası ve 300 bin tondan fazla hububat stoklama kapasitesine ehil silo, depo ve serbest bölge depoları bulunmaktadır. Ulusoy Un olarak bölüt yer sonrası dönemde yatırımlar noktasında 3 parça şanlı hamlemiz oldu. Birincisi Samsun Besin Kombinasyon Endüstri Bölgesi’nde yeni kurmuş olduğumuz 50. Sene Istihsal Tesisimizdir. İlk etabına Fasıla 2019’üstelik devreye aldığımız 50. Sene Üretim Tesisimizin 4. ve son ünitesini dahi 2022 Haziran ayında devreye alarak projenin üretim hatları kısmını tamamladık. İkinci makro kadem, Çelikli/ Kırıkkale, Ala/ Çorum ve Yozgat/Sorgun’daki 3 lisanslı depomuzda 169 bin titrem ambarlama kapasitemizin olması. Üçüncü kebir aşama ise Söke A.Ş.’nin satın alınmasıydı. Türkiye’nin şu anda konsolide yerine bildirme şişman un üretim kapasitesine ehil firmasıyız.”

Şu zaman un sektörünün sunma yenilikçi tesisine topluluk olduklarının altını çizen Ulusoy, hedeflerinin 2029’dahi Türkiye’nin yeryüzü balaban tarımsal uran ve gıda şirketi haline gelmek olduğunu sözlerine ekledi.