HDP İzmir Saylav Maksat Çepni, Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin ve Karabük’te 1 milyon 545 bin metrekare orman alanının Cumhurbaşkanı kararıyla, orman sınırları dışına çıkartılmasını Sedir gündemine taşıdı. Çepni konuyla ilgili Ekincilik ve Orman Bakanı Ünite Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle istifham önergesi verdi.
Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin ve Karabük’te 1 milyon 545 bin metrekare orman alanı Cumhur Reisi kararıyla orman sınırları dışına çıkartıldı. Temel’nın 169. maddesinin “ormanların korunması ve geliştirilmesi” yükümlülüğünü hatırlatan HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni’nin, Ekincilik ve Orman Bakanı Ünite Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle hazırladığı istifham önergesinde şu ifadeler kayran aldı:
“TÜRKİYE’NİN ORMAN VARLIKLARI GİDEREK AZALMAKTADIR”
“16 Eylül 2022 tarihinde Resmi Gazete’bile yayınlanan Reisicumhur kararıyla; 6831 sayılı Orman Kanununun Mülhak 16’ıncı maddesi mucibince, Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin Ağacı ve Karabük’te 1.545.000 m2 orman alanı, orman sınırları dışına çıkartılmıştır. Global iklim krizi, herhangi bir sene yaşanan orman yangınları, ormanlık alanların yapılaşmaya, erke, maden faaliyetlerine açılması, ağaçların kesilmesi, odun üretimi kabilinden nedenlerle Türkiye’nin orman varlıkları anbean azaltmaktadır. Anayasa’nın 169’ıncı maddesi, ormanların korunması ve geliştirilmesi yükümlülüğünü Devlete vermiştir.
“TÜRKİYE’DE ORMAN VARLIĞI 23 MİLYON 110 BİN HEKTAR İLE YÜZÖLÇÜMÜNÜN YAKLAŞIK YÜZDELIK 29,6’SINI KAPLAMAKTADIR”
Orman Umumi Müdürlüğü’nün 2021 Yılı cümbüş raporuna göre; Türkiye’birlikte orman varlığı 23.110.000 hektar ile yüzölçümünün tahminî yüzdelik 29,6’sını kaplamaktadır. 2021 Yılı içerisinde, 60’a yakın ilde, 280’den çok alanda 2.793 adet orman yangını balkon, 139.503 hektar orman alanı uymazlık görmüştür. 6831 mahdut Orman Kanunu Mülhak Yön 16’de; ‘olgun ve haber bakımından orman adına muhafazasında tek avantaj görülmeyen ve ekincilik alanına dönüştürülmesi birlikte kabil sıfır yerler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte üzerinde iskân yeri mevcut evet birlikte yerleşim yeri oluşturulması akıllıca olan sulp, kayalık, tıntın ve fiilen orman vasfı taşımayan alanlardan, sınırları Cumhurbaşkanınca belirlenen alanlar, Cumhurbaşkanınca belirlenecek usul ve esaslara bakarak Orman Genel Müdürlüğünce orman sınırları dışına çıkartılarak tapuda Kaynak namına tescil edilir’ denilmektedir. Bu madde, yıllar içerisinde mütezayit ormansızlaşmanın anne nedenlerinden birini oluşturmuş ve Cumhurbaşkanının kararı ile ormanlık alanların yapılaşmaya açılmasını kolaylaştırmıştır. Orman alanları korunup, geliştirilmediği kabilinden, sübjektif kriterlerle bu husus uygulanarak binlerce hektar alan da yok edilmiştir. 2022 içerisinde, henüz evvel üstelik Kastamonu ve Manisa’de 611 bin 848 metrekare, Ankara ve Mersin’birlikte 376 bin 494 metrekare orman alanı, orman statüsünden çıkarılmıştır.
“ORMANLARI KORUYUCU VE GELİŞTİREN ETKİN POLİTİKALAR GELİŞTİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR”
Munzam bap 16 gereği, orman sınırları dışına çıkartılan alanların iki katından beş altı olmamak amacıyla devletin egemenlik ve tasarrufu altında yahut Hazine’nin hususi mülkiyetinde kâin taşınmazlardan, Belde, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (Milli Emlak Genel Müdürlüğü) aracılığıyla Orman Genel Müdürlüğü’ne orman yapmak amacıyla tahsis yapılması gerekmektedir. Ormanlık alanları dindiren, ekolojik olarak telafisi imkansız zararlar veren bu maddenin uygulanması Anayasa’nın 169 uncu maddesindeki ormanları yardımcı hükümlere dahi aykırıdır. Mürekkep Milletler İklim Değişikliği Söve Sözleşmesi Etraf Toplantısı’nda (COP26) Türkiye’nin dahi imzaladığı ‘Glasgow Liderlerinin Orman ve Yer Kullanımı Bildirgesi’, BM İklim Değişikliği Söve Sözleşmesine ve Paris Anlaşmasına, Biyolojik Tenevvü Sözleşmesine, BM Çölleşmeyle Uğraş Sözleşmesine, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ve başka ilgili girişimlere yönelik şişman ve bireysel taahhütleri baştan teslim etmektedir. Esas, yasalar ve uluslararası sözleşmelere karşıt uygulamalara serencam verilmesi, ormanları koruyucu ve geliştiren aktif politikalar geliştirilmesi gerekmektedir.”
Çepni, önergesinde Kirişci’ye şu soruları yöneltti:
1-Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Sazak ve Karabük’te bazı orman alanlarının, selen ve fen itibarıyla orman niteliğini kaybettikleri gerekçesiyle orman sınırları dışına çıkartılmasına pekâlâ karar verilmiştir? Bu alanların tespiti ne şekilde yapılmıştır? Selen insanları ve domestik yönetimlerle teşrikimesai yapılmış mıdır?
2- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Sazak ve Karabük’te orman sınırları dışına çıkartılan alanlar neden korunup, geliştirilmemiştir? Olgun ve veri bakımından orman nitelikleri illet kaybettirilmiştir? Bu illerde bakir orman alanı oluşturulacak mıdır?
3- Son beş yılda, Eklenmiş özellik 16 ile orman sınırları dışına çıkartılan alanlar yerine orman kurmak amacıyla, Belde, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hangi illerde, hangi kadar alanın Orman Genel Müdürlüğü’ne tahsisi yapılmıştır?
4- Bakanlığınız verilerine göre, sonuç beş yılda, Cumhur Reisi kararı ile hangi kadar orman alanı orman sınırları dışına çıkartılmıştır? Bu alanların yanan orman alanlarına oranı nedir? Bu alanlardan hangi büyüklüğünde sağlık elde edilmiştir?
5-2022 yılında Reisicumhur kararı ile başka ne illerde hangi kadar orman alanı, orman sınırları dışına çıkartılacaktır? Ne büyüklüğünde gelir öngörülmektedir?
6- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Sazak ve Karabük’te orman sınırları dışına çıkartılan bu alanlarda yapım, eroin, enerji projeleri bulunan mudur? Getirim için bu alanların orman alanı dışına çıkartıldığı iddialarına ilişkin açıklamanız var mıdır?
7- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin Ağacı ve Karabük’te orman alanlarının orman sınırları dışına çıkartılmasının anayasa, yasalar ve arsıulusal sözleşmelere muhalefet oluşum ettiği; ormanları koruyup geliştiren yasa ve arsıulusal sözleşmelerin uygulanmadığı iddialarına ilişik açıklamanız var mıdır?
8- Orman alanlarını daraltan, ekolojiye, biyoçeşitliliğe telafisi imkansız zararlar veren, anayasaya, uluslararası sözleşmelere uymazlık teşekkül eden Ek Yön 16’nın tağyir edilmesi gerektiğini belirten malumat insanlarını dikkate takanak mısınız?
