Tekirdağ’daki 45 köyde yapılan araştırmalarda elde edilen dirim bilimsel çeşitliliğe dair anadan görme bilgiler araç altına alındı.

Tarım ve Orman Bakanlığınca 2017 yılında başlatılan “Biyolojik Çeşitliliğe Dair Anadan Görme Bilginin Vasıta Altına Alınması Projesi” kapsamında Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesince mücahede başlatıldı.

Yaklaşık 2 sene süren çalışmada Tekirdağ’daki 45 köyde dirim bilimsel çeşitliliğe dayalı 1000 anadan görme bilgi belirleme edildi. Bu bilgiler, Bakanlığın olgun tabanına kaydedildi.

Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Malumat Gökçe Yazın Fakültesi Akademisyen Prof. Dr. Evren Cabi, AA muhabirine, insanların doğayla ilişkilerini tayyetmek, çarkıt insanların teknoloji yokken zor koşullarda zahir hayatta kalabildiğini, doğayı zahir kullandıklarını, doğayı zahir sürdürülebilir kıldıklarını fark etmek amacıyla köylerde çalışma yaptıklarını söyledi.

Bakanlığın bir nice ilde bu çalışmayı gerçekleştirdiğini belirten Cabi, “Biz dahi köylerde büyüklerimiz ile sohbetler gerçekleştirdik. Onların geçmişe dair gördükleri anadan görme bilgileri anahtar altına aldık.” dedi.

Cabi, yaptıkları çalışmalarda, köylerde insanların mesail karşısında dümdüz çözümler üretebildiğini gördüklerini söyledi.

Bu çözümlerin köylerde tafsilatlı yıllar kullanıldığını anlatan Cabi, şunları kaydetti:

“Örneğin iplik olmadığı durumda, katır tırnağı bitkisinin dalları kullanılarak iplik mamul. Yerel adı katır tırnağı olan ‘Spartium junceum’ bitkisi kesilip bağ haline getirilip süpürge yerine hamiş. Karaçalı bitkisinin meyveleri kaynatılıp, kenar yaraları amacıyla suyu ağızda bekletilirmiş. Ecballium elaterium bitkisinin meyvelerinden elde edilen akarsu, yanıkların iyileşmesinde balkon. at kestanesi meyveleri kaynatılıp kötü olan yerlere pansuman işlenmiş. Dere kenarlarından toplanan at kuyruğu kaynatıldıktan sonra tüketilmiş ve böbrek taşı rahatsızlıklarına karşı intişar. O devir sağlık imkanları bu büyüklüğünde aşkın değil. Üzüntülü olduğu ahit insanlar krem üretmiş, bunu doğadaki bitkileri kullanarak yapmış. Doğadaki bitkilerin yararlı olup olmadığını sınav etmiş. Bunları yüz kere kullanmış ve bundan fayda görmüş.”

Cabi, anadan görme bilginin bugün makbul bulunan ara sıra ürünlerin temelini oluşturduğunu dile getirdi.

Gelişmiş ülkelerin kâin bilgi, bütçe ve imkanlarla bu geleneksel bilgiden yola çıkarak zaman beğenilen ilaçları, kremleri elde ettiğini vurgulayan Cabi, geleneksel bilginin paylaşımının da arsıulusal sözleşmelere laf olduğunu belirtti.

Türkiye biyolojik spektrum açısından zengin

Cabi, Türkiye’nin biyolojik spektrum açısından Avrupa Birliği ülkelerinden zengin olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Hele ülkemizin kâin dirim bilimsel çeşitliliğine bakıldığı devir, tropikal ülkeleri kenara bıraktığımızda, biyolojik çeşitlilik açısından Avrupa Birliği ülkelerinden zenginiz başkaca kıta çeşitliliğine sahip olduğumuzu söyleyebiliriz. Hep Avrupa Kıtası’nı bire bir bütün düşündüğümüz ant ülkemizin biyolojik çeşitliliği o ana kara Avrupa’sının dirim bilimsel çeşitliliği ile muadil, yakın, yarışabilir düzeyde olduğunu söyleyebiliriz.”

Prof. Dr. Dünya Cabi, uygulayım bilimi bağımlısı olmak yerine, doğayı gözlemleme ve doğadan faydalanma noktasında geçmişten elde edilen bilgilerin kullanılmasının ve geleceğe aktarılmasının müfit olacağını sözlerine ekledi.