2022 yılına ilgili tarımsal destek ödemelerine ilgili Cumhur Reisi Kararı, Resmi Gazete’dahi yayınlandı. Buna göre; Türkiye Tarım Havzaları Istihsal ve Tutma Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 75 lirası motorin, 46 lirası gübre olmak için 121 lira bindi sağlanacak. Gözyaşı çay üreticilerine kilogram başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Uzvi gübre ve organik ekincilik ile ferah ekincilik desteklerinde ise artım yapılmadı. Bindi ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Tezek ve Sertifikalı Soy Sop Tasarruf Desteklerine İlişkin Cumhur Reisi Kararı”, Resmi Gazete’dahi yayınlandı. Değişmeyen, 1 Ev 2022 tarihinden bahsetmek için bugün itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Çiftçi araç Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar başına buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale için 75 lirası motorin ve 46 lirası matbu almak için toplam 121 teklik bindi verilecek.
EN FAZILETKÂR ÖDEME IĞ VE ÇELTİKTE
Dekar başına genişlik erdemli bindi ödemesi cehre ve çeltikte olacak. Buna göre, iğ ve çeltik üretenlere dekar başına 250 lira süt ve 21 liralık gübre desteği gelmek amacıyla toplamda 271 liralık; nohut, sıska fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 lira süt ve 21 liralık matbu desteği oluşmak için 96 lira; patates ve soya üreticilerine dekara 125 liralık mazot ve 21 teklik basma girmek üzere 146 teklik; ufuk ayçiçeğinde dekara 88 lira süt ve 21 lira tezek desteği kalkışmak için toplanmış 109 liralık destek ödemesi yapılacak.
Dane akdarı ve fındık ve sair ürünlerde süt desteği dekara 62 teklik, matbu desteği 21 liralık başlamak amacıyla 83 lira, kanolada dekara 88 lira motorin ve 21 lira basma desteği oluşmak üzere mecmu 109 teklik, aspir amacıyla dekara 76 liralık motorin ve 21 teklik basma gelmek amacıyla 97 liralık destek ödenecek.
Kuru soğan, yaş öz ve zeytinde dekara 63 teklik mazot ve 21 liralık basma almak amacıyla 84 lira, yemleme bitkilerinde dekara 94 teklik mazot ve 21 teklik basma desteği ile 115 lira bindi ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MOTORIN DESTEĞİ SAĞLANACAK
Ekincilik destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere da destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan tarım arazileri amacıyla 38 lira süt desteği verilecek.
ORGANİK MATBUA DESTEĞİ ARTMADI
İlk el 2019 yılında ödenmeye başlanan dinsiz örgensel-organomineral matbua desteği kapsamında uzvi matbua kullanan çiftçilere sunulan destek miktarı değişmedi. Uzvi tezek kullanan çiftçilere 2022 istihsal yılı üzere dekara 20 liralık destek ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Arazi Çözümleme Desteği, minimal 50 dekar ve üzeri ekincilik arazilerinde, arttırma seçme 50 dekara büyüklüğünde ayrımsız çözümleme üzere Tarım ve Orman Bakanlığı’nca izinli Yer Çözümleme laboratuvarlarına analiz başına güzeşte sene 40 teklik olan destek 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA BINDI ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen organik tarım desteğinde değme artma yapılmadı. Birinci kategoride ferdî nişane sertifikası ile üretim yapanlara güzeşte yıl olduğu kadar dekara 100 liralık, tıpkısı kategoride yetiştirici grubu yapıt sertifikasıyla istihsal yapanlara 50 liralık ödenecek. İkinci kategoride ferdî ürün sertifikasıyla üretim yapanlara 40, grup sertifikasıyla üretim yapanlara 20 lira, üçüncü kategoride ise dekara 10 teklik destek ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi ekincilik desteklerinde dahi rastgele artma yapılmadı. Sabık sene olduğu kabilinden iyi ekincilik uygulamalarında dekar başına 150 liralık ile 10 lira ortada değişen oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Taşıt Sistemi ve Uzvi Ekincilik Hikmet Sistemi’ne kayıtlı, örgensel statüde kâin kovanlar amacıyla arı yetiştiriciliği özne çiftçilere kapçık başına 15 teklik bindi verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine kayran bazlı dirimsel desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 teklik adına ödenecek. Kaskatı organik-organomineral matbua desteği kapsamında dekara 20 liralık tutma ödemesi yapılacak. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 liralık destek verilecek.
AYIRT ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN SADECE YAŞ ÇAY DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek mahsulat üzere verilecek destekler birlikte tespit edildi. Buna bakarak, 2022 üretim yılında prim desteği yerine adlandırılan ayırt ödemesinde 18 üründen yemeden içmeden gözyaşı çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Sair ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 istihsal yılında olduğu kadar 2022 yılında üstelik çevre günebakan, zayıf fasulye, nohut, mercimekte kilogram başına 50 kuruş destek verilecek. Kütlü pamukta kilogram başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, dane mısırda 3, buğday, rüşvet, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve kuş yemi zeytinde 15 kuruş tutma primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME AYIRT ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDELIK 50 BINDI ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere sunulan fark ödemesine arttırma yüzde 50 bindi ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar dış kuş yemi mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA BINDI YOK
Cumhur Reisi Kararı uyarınca, Türkiye Ekincilik Havzaları Üretim ve Sübvansiyon Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin kesim dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere mazot, basma, ayırt ödemesi, ancak içi sertifikalı zürriyet kullanım, yem bitkileri ve fındık alan bazlı dirimsel desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA BINDI SAĞLANACAK
Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında ağızotu bitkileri desteğinde ÇKS’ye kayıtlı arazileri üstünde sert ağızotu soymak için çokça yıllık ve biricik almanak ağızotu bitkileri ekimi işleyen üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.
Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına tevessül etmek için korunga üzere 90 teklik, bir tane almanak ağızotu bitkileri üzere 60 liralık, silajlık ekilişler (kirli/cılız) amacıyla 60 lira, yapay çayır otlak için 150 lira, çokça almanak yemleme bitkilerinde bulaşık olanlar amacıyla 90 teklik, ark olanlar üzere da 40 liralık ve silajlık ekilişler amacıyla 100 teklik olacak.
Yer altı sularının daraç seviyede ve su kısıtı olduğunun Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca tayin edildiği havzalarda bu yıl ekilen yemleme bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük amacıyla ağızotu bitkisi desteğine arttırma yüzde 50 bindi verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA BINDI
Hayvancılık alanında, programlı aşıları evet, 4 kamer ve beden yaşta, ilkine buzağılama yaşı sunu aşkın 960 dolaşma yahut sonuç iki buzağılama arası en aşkın 600 periyot olan ineklerin doğan buzağıları amacıyla efsanevi başına 500 teklik bindi sağlanacak.
Veca, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Kargaşa, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’birlikte doğan buzağılar için arttırma 200 liralık ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, müstear tohumlama sonucu doğan buzağılara arttırma 100 liralık destek ödenecek.
Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ifa vahit miktarlarının 20 başa kadar tamamı, 21-100 başa büyüklüğünde yüzdelik 75’i, 101-500 mir üzere yüzdelik 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA BINDI
Dişi mandalar üzere 500 liralık, köken kütüğüne mukayyet çekici mandalar amacıyla arttırma 300 liralık, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 ay ve eğin malaklar üzere 500 liralık, töz kütüğüne kayıtlı malaklar amacıyla dahi ilave 300 teklik, protez tohumlamadan doğan malaklara antrparantez arttırma 500 lira destek ödenecek.
Islah amaçlı benzen içerik analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen süt kalite kriterlerini sağlayan eğreti tohumlamadan doğan bozulmamış sütçü veya şişko soy beher andavallı amacıyla 100 liraya büyüklüğünde bindi verilecek.
En birkaç 1 baş, arz çok 50 mebde düve (manda karışma) alımına dahi bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı ensiz içre doğmuş ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzdelik 50’si kadar destekleme ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan nü pres desteği, damızlık boğalar dışındaki 6 ay üzeri yaştaki koca zooloji dünya, bütün sığırlar üzere efsanevi sahiplerine 600 teklik ödeme gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ifa vahit miktarları 500 başa kadar bilcümle, 501 baş ve üst için yüzdelik 50’sine karşılık mevrut tutarın ödenmesi kanalıyla uygulanacak. Ayrıca Onaylı Benzin Çiftliği Sertifikası’na topluluk işletmelerdeki üryan pres desteği alan umum sığırlar için ilave 100 liralık destek verilecek.
Vekâlet anahtar sistemlerine kayıtlı, elverişsiz ortamında doğma ve besi süresini tamamlamış ayvaz sığırlarını (camız dahil) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve soy bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayıcı 1-200 başlangıç için (200 baş karışma) efsanevi başına dolaşma ve vahit bedel üzerinden 500 lira bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA BINDI VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, sürücü istihdam desteği, 100 mir ve vücut bilgili kucak dikbaşlı varlığına sahip işletmelere veya çobanlara 12 bin lira olarak ödenecek.
Maya kucak-inatçı yetiştiricileri birliklerine unsur yetiştiricilerin, Bakanlık pusat sistemlerine mukayyet iri koyun başına 50 lira, kurnaz dikbaşlı başına 50 teklik, deneyli ankara keçisi başına arttırma 20 teklik, göçer yetiştiricilerine iri kucak gâvur başına ilave 2 teklik destek ödemesi yapılacak.
Bir esbak yılın deneyli koyun-dikbaşlı desteğini kayran ve terviç yılında deneyli kucak muannit sayısını artıran işletmelere, benzeri geçmiş yılın kuzu ve oğlaklarının, sübvansiyon yılında bilgili koyun, inatçı vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranını aşmamak kaydıyla efsanevi başına 200 lira bindi ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE DESTEK
Moher ve Yapağı Ekincilik Bey Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) merbut kooperatiflere, Maya Kucak Muannit Yetiştiricileri Birlikleri’ne yahut Bakanlığa kayıtlı yün el işi tesislerine üretici makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Taşıt Sistemi (TKS) Olgun Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 lira, sermaye tiftiğin kilogramına 60 teklik, ikincil tiftiğin kilogramına 25 teklik, kontratlı istihsal kapsamında üretilen tiftiğe de ilave 10 lira ifa yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz soy sop sağlayıcı Koza Ekincilik As Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 teklik, ürettiği gözyaşı ibrişim kurdu kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya cıvıltı alanı kozadan flatürle harir çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına cemaat işletmelere satan yetiştiricilere, gözyaşı kozanın kilogramına 160 lira ifa yapılacak.
BİRLİKLERE UZUV ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Vekâlet Arıcılık Taşıt Sistemi’ne kayıtlı, kalıp birliği düzeyinde örgütlenmiş üretici birlikleri ve/yahut müstahsil birliklerine organ üreticilerine da arılı kovan başına 30, uzuv olmayanlara 20 teklik, Bakanlıktan üretim izni almış damızlık arı beyi üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık ana arı başına 100 lira destek sunulacak.
Bakanlıkça programlanan telkih uygulamaları sonrasında oluşan atıklar için efsanevi sahiplerine, kocabaş efsanevi atıkları üzere bin 400 liralık, küçükbaş efsanevi atıkları üzere 250 liralık atılmış desteği, hayvan hastalıkları ile mücadele çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve hırızma uygulamaları için uygulayıcılara kocabaş efsanevi başına 2 lira, küçükbaş efsanevi başına ise 1,5 lira destek ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA DESTEK
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram karışma, alabalık amacıyla kilo başına 1 lira, eskimemiş türlere 3 liralık, mecbur sistem üretime 2 liralık, kilo üstü ala yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar lira, midye üzere kilo başına 50 kuruş destek sağlanacak.
10 bin adede büyüklüğünde kuluçkalık damızlık alabalık desteği balık başına 60 teklik, yerey havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilo karışma kilogram başına 2 teklik verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan kalıtım bilimi kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça uygulanan projeler üzere yetiştiricilere, büyükbaş koruması amacıyla efsanevi başına 1000 lira, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 teklik, sığır pedigrili korumaya bin 200 liralık, katışıksız korumaya kovan başına 80 lira, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 lira, ıslah programındaki koyun, inatçı ve yavrularına halk elinde ıslahat elit sürüde efsanevi başına 150 teklik, aya sürüde 100 teklik, el elinde manda ıslahı (bilgili manda), sevir ve yıl içre doğuran iri mandaya efsanevi başına 2 bin liralık, sene ortamında doğurmayan iri mandaya efsanevi başına 1200 teklik, damızlığa fırlamak üzere seçilen domestik sığır (düve/tosun) efsanevi başına bin 500 lira, damızlığa ayrılmayan amacıyla bin 300 teklik, maya erkek materyale (çalıştırıcı-teke) hayvan başına seçkin sürüde 350 teklik, taban sürüde 250 lira destek sağlanacak.
SERTİFİKALI PATATES TOHUMU KULLANANA 200 LİRA DESTEK
Yurt içi sertifikalı çocuk kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir üzere 10 liralık, kanola amacıyla 30 lira, susam amacıyla 8 liralık, rüşvet, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik üzere 50 teklik, arık fasulye, yasmık ve yonca için 60 teklik, nohut üzere 50 liralık, kumpir üzere 200 liralık, fiğ, ağızotu bezelyesi, korunga ve soya üzere 45 teklik, kayran fıstığı amacıyla 34 lira ödeme gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/dikme tasarruf desteği, antep fıstığı, koz, badem, semavi incir ve aronya için 400 teklik, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, sarıerik, ekşi kiraz, zeytin, başka semere türleri ve asılı (nar ve muz hariç) için 280 liralık, sertifikalı çilek fidesi ile bostan tesisi için üstelik dekar başına 400 liralık olacak.
Yurt içinde sertifikalı sulp üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, ensiz süresince satışını gerçekleştiren, Vekillik tarafından mezun tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS’ye mukayyet çiftçilere bu yıl ürettikleri türlü sertifikalı tohumluklarla otantik/esas ve üstü tohumluklara bile türüne göre kilogram başına 0,1-5 lira daraç içi sertifikalı yavru üretim desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı ağaç başına 0,5 teklik, aşısız fidan başına ise 0,25 lira bindi sağlanacak.
ÇİFTLİK MUHASEBE VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Kom Muhasebe Bili Zıkkım Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına bitmeme edilecek ve geçen sene araç altına alınan 6 bin işletmeye, işletme başına 600 teklik ödenecek.
Zirai yayım ve müşavirlik desteği kendisine, Bakanlıkça yetkilendirilerek tarımsal yayım ve müşavirlik hizmeti sunan erkin ekincilik danışmanları ile ekincilik odası ve üretici örgütlerinde bildirme aşkın 5 ekincilik danışmanı tutmak üzere istihdam edilen beher ekincilik danışmanı için 72 bin liralık ödenecek. Ödemeler eşit 2 şerha halinde gerçekleştirilecek.
